[ Pobierz całość w formacie PDF ]

z Krakowa do Warszawy powodowany kilkoma co najmniej powo-
dami. Oczywiście na tym poziomie znajomości polskiego infor-
macje te muszą być podane w języku zrozumiałym dla słuchacza.
W lekcji nr 5 pojawia się Ogród Saski, tematem lekcji nr 13 jest
wycieczka do Wilanowa, w lekcji 30. Pan Kowalski jedzie na Tar-
gi do Poznania, a państwo Kowalscy idą na  Halkę Stanisława
Moniuszki w lekcji przedostatniej. Ostatni zaś tekst opatrzony
numerem 50 poświęcony jest w całości postaci Jana Matejki i opi-
sowi jego domu przy ul. Floriańskiej w Krakowie. Lekcji, w któ-
rych treści kulturoznawcze dominują nad elementami językowy-
mi lub są im równoważne, jest niewiele  w zasadzie tylko dwie
ostatnie można tak zaklasyfikować. Proporcje te ulegają zmianie
w kolejnej części podręcznika  Uczymy się polskiego 4 dla śred-
nio zaawansowanych. Podręcznik ten to przede wszystkim zbiór
tekstów kulturoznawczych i mógłby mieć podtytuł  Polska dla po-
czątkujących . Na 45 lekcji w 32 dominuje doskonalenie kom-
petencji kulturowej. Można w nich wyodrębnić następujące grupy
tematyczne: znani Polacy (Adam Mickiewicz, Henryk Sienkiewicz),
zabytki architektury i miejsca kultu religijnego (Na Jasnej Górze,
Kraków, A
owicz, Spacer po Warszawie, Zakopane,W Kazimierzu), tra-
dycje, święta i obyczaje (Przy wigilijnym stole, Wielkanoc, Z
więto Zmar-
łych, Ostatki, Dożynki, Barbórka, Z
więty Mikołaj, kulig), życie kultu-
ralne (Co dobrego grają w kinie?, W Filharmonii Narodowej), dzieje
kultury i cywilizacji (Trzeci maja, Zmiana warty przy Grobie Niezna-
nego %7łołnierza, Noc listopadowa,  Pan Tadeusz Adama Mickiewicza,
Kultura Odrodzenia w Polsce, Polska sztuka ludowa). Ich dobór, opar-
ty na zasadzie racjonalnego empiryzmu, wynika z wieloletniego
4
B. Bartnicka, G. Dąbkowski, W. Jekiel, Uczymy się polskiego. Podręcznik języka
polskiego dla cudzoziemców. Kurs dla średnio zaawansowanych, Wyd. TAKT, Kielce
1998.
39
519999
doświadczenia autora, który był zarówno lektorem języka polskie-
go, jak i wykładowcą kultury na polskich i zagranicznych uniwer-
sytetach. Idea przewodnia, przyświecająca autorowi przy ustala-
niu listy tematów, mogłaby brzmieć następująco  to, co ważne
dla nas Polaków, niech będzie znane i cudzoziemcom. Teksty
kulturoznawcze spreparowane przez Wojciecha Jekiela cechuje
zwięzłość, klarowność i jasność przy jednoczesnym ograniczeniu
leksyki do poziomu średnio zaawansowanego. Dla ilustracji frag-
ment tekstu nr 42  Henryk Sienkiewicz : Powieści historyczne Sienkie-
wicza odznaczają się świetną kompozycją, umiejętnością wiązania wąt-
ków historycznych z dziejami fikcyjnych bohaterów, plastyką opisu, mi-
strzostwem stylu; pisane  dla pokrzepienia serc , odegrały wielką rolę
w wychowaniu wielu pokoleń Polaków i do dziś stanowią ulubioną lek-
turę rzesz czytelników5, oraz tekstu nr 18  Co dobrego grają w kinie? :
U Wyspiańskiego akcja dramatu rozgrywa się w wiejskiej chacie, w jed-
nej tylko izbie. W filmie część wydarzeń rozgrywa się poza chatą: w Kra-
kowie, w sadzie, na podwórzu wiejskiej zagrody, przy granicy zaborów...To
był świetny pomysł i bardzo filmowy. Bardzo dobrze zostały też zrobione
sceny wesela w chacie. Wszystko jest w nieustannym ruchu, akcja toczy
się w bardzo szybkim tempie6.
Podobny wybór tematów opracowanych w postaci krótkich,
z reguły nieprzekraczających jednej strony, notek (tekst podany
w języku angielskim), odnajdujemy w napisanym w początkach
lat dziewięćdziesiątych podręczniku Polish Direct7. Tutaj także
mamy portrety znanych Polaków (Fryderyk Chopin, Mikołaj Koper-
nik, Henryk Sienkiewicz, Stanisław Wyspiański, Maria Skłodowska-Cu-
rie) oraz następujące hasła: podstawowe informacje, historia, kul-
tura, gospodarka, atrakcje turystyczne, kuchnia. Autorka reali-
zuje konsekwentnie przytaczaną już wcześniej zasadę Cezarego
Rowińskiego, aby równolegle z uczeniem języka wprowadzać in-
formacje o kulturze, ale w języku zrozumiałym dla słuchacza.
5
Ibidem, s. 85.
6
Ibidem, s. 43.
7
Joanna Nicklasson-Młynarska, Polish Direct. An Introduction to the Language
and the Culture, Kursverksamhetens Forlag, Lund 1998.
40
519999
Nieco inne podejście do tematyki wiedzy o Polsce prezentu-
je autor podręcznika Intermediate Polish. A cultural reader with exer-
cises8. Zamieszczone tam teksty kulturoznawcze nie powstały jako
materiał przeznaczony dla cudzoziemców. Jest to wybór z różnych
opracowań kierowanych do czytelnika polskiego, a specjalistę od
metodyki nauczania języka polskiego jako obcego i wiedzy o Pol-
sce interesować może zestaw tematów i koncepcja ich wprowa-
dzenia. Wiedza o Polsce wprowadzana jest w podręczniku Le-
onarda Polakiewicza poprzez analizę i tłumaczenie tekstu zwią-
zanego z faktem historycznym, postacią lub zjawiskiem kulturo-
wym. Wypisy te wyodrębniono w ostatniej części każdej jednost-
ki lekcyjnej pod ogólnym hasłem  Kultura . Do 12 lekcji dołą-
czono ponad 50 krótkich tekstów i fragmentów literackich. Mamy
tu omówienie prawie 40 znanych Polaków w dłuższych tekstach
lub krótkich notkach prezentujących pisarzy i poetów. Część hi-
storyczna zawiera opis 12 ważnych wydarzeń z dziejów Polski od
chrztu aż do stanu wojennego w 1981 r. Wypisy lektur zawierają
25 fragmentów prozy i utworów poetyckich od Bogurodzicy do
wierszy Czesława Miłosza i Wisławy Szymborskiej. Interesujący jest
zestaw tematów realioznawczych zamieszczany do każdej lekcji
wraz z ilustracjami pod hasłem  Lektura uzupełniająca . Opisują
one realia życia codziennego w Polsce. Mamy tu więc tekst o po- [ Pobierz całość w formacie PDF ]